12 Ocak 2009 Pazartesi

Tehlikeli balıklar




Tehlikeli başlığını korkutmak için atmadım.Dikkat etmek
gerekiyor.Tehlikelerini açıklayacağım,bu balıkları tanıma-
yan insanlar var.Bugün balıkçılarda çarpanları (iskorpit)
görünce aklıma geldi.Bu tür balıkların yüzgeçlerinde veya
kuyruğunda dikenleri vardır temas ederseniz canınız çok
yanar bazen de tehlikeli olabilir.En tehlikelilerden birisi
Trakonya'dır.Biz buradaTrakana da deriz.Solungaçkapak-
larının üstünde ve sırt yüzgecindeki dikenlerin bazıları ze-
hirlidir.Ortalama boyları 18 cm civarındadır.Parakete attı-
ğımda yarım kiloluluğunu yakaladığım oldu.Kayığa almam
hemen bıçakla kesip atarım.Aslında eti beyaz ve çok lezzet-
lidir ama o riski göze almadım.Bir dalgınlık başıma iş açmak-
tan korktum.Bir iki sene önce kıyılarda amatörce balık avla-
yan birisi trakana yakalıyor ve tanımadığı içineliyle tutuyor.
Bu arkadaş iki ay yattı ,bayağı bir tehlike atlattı.Eli felç olan-
ları da duydum.Tabii biraz da bünye meselesi. Balıkçılar
konuşurlarken duydum sokulup da acıdan başka bir zarar
görmemişler,yıllar içinde bir bağışıklık kazanmış olabilirler.
Bu balıklar kumluk yerlerde yaşarlar,açık renkli benekli şekil-
leri vardır.Avlanırken bu tür balıkları bilmek gerekir.Diğer bir
dikkat edilecek balıkVatos'dur.Bunların da bir kaç türü var.
İğneli vatos un kuyruğunun dibe yakın yerinde bir iğne vardır,
bu iğne zehirlidir.Benim ağlarıma da vatos yakalandığı çok oldu,
hepsinde dikkatli davrandım bir şey olmadı.Yalnız Datça da ya-
şanmış birolay oldu.Irıp teknelerinin serbest olduğu zamanlarda.
Ağı çektiklerinde torba şeklinde kayığın yanına gelir,balıkçılar
balıkları ürküterek toplanmasını sağlarlar.Buteknede çalışan bir
genç ağın ortasına atlıyor bu iş için.O ara vatos sokmuş mu,
çarpmış mı tam hatırlamıyorum.Bu gencimizin de zor günler
yaşadığını duymuştuk.Vatoslar da kumluk yerlerdebulunur
kuma gömülerek saklanırlar.Bizim burada Çarpan dediğimiz
(iskorpit) balığını çok kişi bilir.Tavası,buğulaması,asıl da çorbası
yapılır.Bu balığın da dikenleri zehirlidir,ağ çekerkengörmeyince
beni bir çok kezçarptı.Bir şey olmadım amaçok acı veriyor.
Küçüklerinin daha zehirli olduklarını okumuştum,hakikaten de
bir defasında çok küçük bir tanesi çarpmıştı ogün akrep sokma-
sı gibi zehirin kolumda yürüdüğünü hissetmiştim,parmaklarım
uyuştu,hemen döndüm denizden.Kayığımız da herzaman
amonyak bulundururuz.Amonyak acıyı hem de tehlikeyi azaltır.
Bir de sokkan diye bir balık vardır buralarda.Aknenize özgü.
Bunun da sırt ve alt yüzgeçlerinde dikenler vardır.Bu dikenler
çarpanda olduğu gibi çok acı verirler.Eti buralarda çok
beğenilen bir balıktır.Karasokkan,beyaz sokkan diye iki
çeşidi var.Yassımsı bir şekli var.Bayanlar bunu temizler-
ken çoğunlukla çarpılırlar.Bazı kişilerin temizlemeden
önce dikenlerini makasla kestiğini gördüm.

4 yorum:

Adsız dedi ki...

Sayın Muzaafer Ozgen ustam emeğine, diline, bilgine ve tecrübelerine sağlık. Allah sana zeval vermesin. Ben tam bir balık avı hastasıyım. Ankara da ikamet ettiğimden dolayı sadece tatilden tatile hevesimi alabiliyorum. Kışınsa internetten iç geçiriyorum. Datça-Palamutbükünde Karasokkan dediğimiz balıktan zıpkınla avlamıştım. Üzerimde 3mm elbise olmasına rağmen bacağıma ve eldivenimden elime yüzgeçleri değdiğinde çok canım yanmıştı. Balık canlıyken gümüş renkli oluyor ama öldüğünde simsiyah. Dikkat edilmesini tavsiye ederim. Sizin oralarda iskorpitte çok fazla. Akya avlamakta en büyük hayalim. Rastgele Ustam emeğin çok sitede hakkını helal et. Ankara`dan Tolga.

Adsız dedi ki...

Teşekkürler Tolga arkadaş,amacım
bir şeyleri paylaşmak,bloğumu okumanla bu gerçekleşti.Datça ile
ilgili diğer bloglarımı da takip
edersen anıların canlanır.Google
de Muzaffer Özgen.

Apartman Balıkçısı dedi ki...

Muzaffer Hocam bu balıklardan herhangi biri tarafından sokulduğunuzda (vurulduğunuzda) en kolay ve en çabuk sonuç veren uygulama o noktaya ısı uygulamaktır. Isı bu balıkların zehrinin protein yapısını bozar. Vurulan bölgeyi dayanabilinecek kadar sıcak suya sokmak ya da hemen o anda sigaranın ateşi ile ya da çakmak vs. ile yakmak en kesin çözümdür(Elbette 3.derece yanıktan bahsetmiyorum:) )Sigaranın ucunu ya da çakmağın ucunu vurulan noktaya yaklaştırır ve direk temas etmeden o bölgeyi yüksek ısıya maruz bırakırsınız.

Bunun yanında bu balıkların zehrinin akşamcılara pek fazla etki etmediğini de yakınen gözlemlemişimdir :)

MUZAFFER ÖZGEN dedi ki...

Doğrudur,babadan balıkçı kişilerden
çok duydum bir kaç kez sokulduk
diyorlardı ama dikkat gerekiyor.
Zehir kişiye ve iğnenin girdiği yere göre etki yapar.Uzmanlar trakonya çarptığında en yakın
hastaneye gidilmesini öneriyorlar.
Tabii daha önce acıyı azaltıcı ve
zehirin etkisini azaltıcı çareleri
bilmek gerekiyor.