11 Ocak 2009 Pazar

Balık Pilakisi

En yararlı besinlerden biri balıklardır ama sofrasında
balığa en az yer veren milletlerdeniz.Bunda balığı pişir-*
mede bir kaç yöntemin dışına çıkamamızın rolü büyük.
Bir iki defa yedik mi bıkıyoruz.Oysa çok çeşitli şekillerde
balığı değerlendirmek mümkün.Balıkçıların büyük bir
çoğunluğu bu konuda usta ve bir araya geldilermi yap-
tıkları balık yemeklerini ballandıra ballandıra anlatırlar,
hemen balık alıp yapasın gelir.Bunlardan biri de balık
pilakisi.
Balık plakisi için orfoz,lahos gibi balıklar en iyisi ,tabii
bunların fiatları birçoğumuz için fazla.Diğer alternatif
resimde görülen iskorpit balığı(burada çarpan derler,
resimde de görülen dikenler elinize batarsa canınız
yanar,ama önce dikenlerini bıçakla sıyırıp alırsanız
kolay olur)Bu çarpanların alev gibi kırmızıları olurdu,
1-2 kg dan da aşağı gelmezlerdi,en makbulü o,şimdi
nadiren çıkıyor nesli tükendi gibi.
Balıkları kılçıklarından ayırın,domatesi ,biberi kesip
bir kenarıya koyun.Tencereye yağ koyup içine soğanı
doğra,hafifçe sarart.Bir kapta biraz su koyup kaynatı-
yorsunuz.Soğanlar sararır sararmaz balıkları koyup
üzerine domatesi,biberi boşalt kaynamış suyu üzerine
çıkacak kadar dök ve pişmesini bekle,baharat kullana-
bilirsiniz,afiyet olsun.

Ahtapot sote

Ahtapot görünüş olarak bir çok insanın yemeğe yanaşmadığı
bir deniz ürünü.Bu ürünün kıymetini sahil kesimlerinin yerli
halkı iyi bilir.Ben de yıllarca tuttuğum halde balıkçılığımın
son yıllarında yemeğe başladım.Kendim sotesini yaptığım
için size de o tarifi vereceğim.Ahtapotu denizden çıkar çıkmaz
pişirecekseniz yere vurarak veya taşla ovarak köpüklerini
çıkarmalısınız ki daha yumuşak ve lezzetli olsun.Ben dipfrizde
bekletiyordum sorun olmadı.
Ahtapot bütün olarak bir kaba konuyor içine de bir bardak
ısıtılmış su,biraz şarap veya sirke konup yarım saat pişiriliyor.
Çıkardıktan sonra süzgüde soğumaya bırakılır.Burada dikkat
edilecek nokta ahtapotu soğuk suyla temas ettirmemektir.
Yoksa sertleşir.
Soğuyunca derisi soyulur bembeyaz eti çıkar,bunlar küçük
parçalar halinde doğranır.
Bir kaba zeytinyağı konup soğan doğranır,sarartılır.Küçük
parçalar halinde doğranmış ahtapotlar içine atılıp biraz
yedirilir,sonra soyulmuş hazır bekleyen domatesler ilave edilir.
İçine 3 diş sarmısakla baharat ilave edilir başka bir kapta
kaynatılmış su ilave edilir(bazı tariflerde ahtapotu kendi
suyuyla pişirin diye de yazar)pişmesine 2 dakika kala
ayıklanmış maydonozlar üzerine serpilip ocak kapatılır.

Bu arada kıyıdan veya tekneyle balık avı esnasında
ahtapot yakalayanlardan rica küçücük ahtapotları denize
bırakın,büyüyünce yine siz yakalayacaksınız.Ahtapotlar
artık diğer deniz ürünleri gibi çok azaldı.Bunda zamansız
avlamayla yavru ahtapotların yakalanmasının rolü büyük.

Ahtapot-ahtapot yakalamakta kullanılan araçlar







Palamut balığı


Bizim buralarda palamut balığı İstanbul'dan farklı olur,
bir çok yerde çingene palamutu ilk çıkan küçük palamutlardır
bizim burada eti siyah ve kanlı bir palamut'a diyorlar.Palamut
balığı Karadenizden Akdeniz'e inerken tuzu az sudan tuzlu
suya girmekten dolayı yağlarını kaybederler.O yüzden bizim
buralarda Palamut yağsız ve kanlı bir balıktır.Datça'da üç
çeşit oluyor:1-Çingene palamutu,kara etli,kanlı 2-Tombik
dedikleri daha beyaz,kanı az oluyor.Bazıları iddia ediyor bun-
lar orkinos yavrusu diye,ilgisi yok.3-Dişli palamut,bunların
adı üstünde dişleri var eti gayet beyaz,kansız.Bu tür çok
fazla olmuyor buralarda fiatı da diğerlerine göre fazla.Şimdi
gelelim bizim çingene palamutuna,buralarda palamut zamanı
en çok yakalanan ve fiatı en ekonomik olan o.Bir önceki yazım-
da ızgarasını anlatmıştım terbiye ederek benim çok sevdiğim
bir balık.Çingene palamutunu alır almaz yemiyeceksin.temiz-
leyip dipfrize atacaksın,bir kaç gün dinlenecek.Sonra yeme
vakti gelince dipfrizden çıkarıp içine biraz sirke koyduğun
suyun içinde erimesini bekle.Ben nar suyuyla denedim çok
güzel oldu.Eridikten sonra dışarı çıkardığında şaşırıyorsun;
bizim çingene palamutu beyaz palamut olmuş,eti sıkı kansız.
Bu tarifte balığı yerken içine limom sıkmazsanız daha lezzetli
oluyor.

Balık Izgara

Izgara yapılacak balıkların biraz yağlı olması gerekse de
biraz terbiye ile her balığın ızgarasını yapabilirsiniz.Ben
burada Palamut balığından yaptığımı anlatacağım.Palamut
bizim buralarda bazılarının değerini anlayamadığı bir balık,
yağsız oluşu,biraz kanlı olması vs.Oysa bu önyargı değişti-
ğinde bir çok balıkta olmayan değişik tatlara bir yolculuk
yaparsınız.Palamut balığını temizledikten sonra başağı
şekilde bir müddet bırakarak kanının süzülmesini sağlıyor-
sunuz.Sonra ekmek dilimler gibi kesiyorsunuz.Küçük yay-
van bir kaba biraz yağ döküp dilimlerin iki tarafını bu yağa
batırın.Yağlanan yüzeye sırasıyla tuz,kimyon,kekik dökün.
Tabii bunları ölçülü kullanın ki balığın kendine özgü tadı
kaybolmasın.Her dilimi aynı şekilde yapıpı üst üste istifleyin.
Buzdolabında 3-4 saat dinlensin.Pişirirken de bir kaba
biraz yağ koyup arada pişen balıklara bir tampon ile sürüp
nemli kalmasını sağlayın.Sonunda enfes bir balık ızgarası,
afiyetle yiyin.Palamut gibi balıklar dipfrizde dinlenirse
daha iyi olur.